H παρακολούθηση μιας φυσιολογικής εγκυμοσύνης στο γυναικολόγο γίνεται κατά μέσο όρο με επίσκεψη μια φορά το μήνα.
Θεωρούμε πλέον παγκοσμίως ότι οι περισσότερες εγκυμοσύνες φτάνουν στο τέλος τους, στις 40 εβδομάδες αμηνόρροιας, (και θα μιλάμε για εβδομάδες αμηνόρροιας από εδώ και πέρα) δηλαδή 280 ημέρες από την πρώτη ημέρα της τελευταίας περιόδου της μητέρας.
Οι 40 εβδομάδες αμηνόρροιας αντιστοιχούν σε 38 εβδομάδες κύησης, δηλαδή 91/2 μήνες κύησης.
Οι βασικές εξετάσεις μιας φυσιολογικής μονήρους (1 έμβρυο)κύησης έχουν ως εξής:
Θα δοθούν οι πρώτες οδηγίες και συμβουλές και θα γίνουν οι πρώτες εργαστηριακές εξετάσεις, κάποιες από τις οποίες θα επαναλαμβάνονται σε τακτά χρονικά διαστήματα.
(Ιδανικά η πρώτη επίσκεψη θα πρέπει να γίνεται τρεις με έξι μήνες πριν την απόφαση για τεκνοποίηση).
Η αυχενική διαφάνεια αποτελεί πλέον εδώ και αρκετά χρόνια μια βασική υπερηχογραφική εξέταση του προγεννητικού ελέγχου. Πραγματοποιείται στο πρώτο τρίμηνο της κύησης (11+1 μέχρι 13+6 εβδομάδες αμηνόρροιας).
Πρόκειται για μια μέτρηση που γίνεται στην οπίσθια περιοχή του αυχένα του εμβρύου και μας δίνει πληροφορίες για μια πιθανή χρωμοσωμική ανωμαλία (Σύνδρομο Down ή άλλες) ή κάποια άλλη συγγενή διαμαρτία (πχ. καρδιοπάθεια). Χονδρικά, όσο πιο αυξημένη είναι η αυχενική διαφάνεια, τόσο μεγαλύτερη είναι η πιθανότητα να υπάρχει κάποια ανωμαλία στο έμβρυο.
Η τιμή αυτή (μετράται σε mm), σε συνδυασμό με την ηλικία της μητέρας, την ηλικία κύησης και με τη μέτρηση στο αίμα της μητέρας των πρωτεϊνών PAPP-A και ελεύθερης β χοριακής γοναδοτροπίνης, μας δίνει μια πιθανότητα γέννησης ενός παιδιού με χρωμοσωμική ανωμαλία (Συνδυασμένο Τεστ). Θεωρούμε ότι αν η τιμή του συνδυασμένου τεστ ειναι μεγαλύτερη ή ίση από 1/300, τότε υπάρχει αυξημένη πιθανότητα το έμβρυο να πάσχει από σύνδρομο Down.
Αυτό σημαίνει ότι από τις 300 μητέρες που έχουν το ίδιο αποτέλεσμα στο Συνδυασμένο Τεστ, 1 μητέρα κυοφορεί έμβρυο με σύνδρομο Down. Σε αυτές τις περιπτώσεις προτείνεται στη μέλλουσα μητέρα κάποια επεμβατική μέθοδος όπως η λήψη τροφοβλάστης ή αμνιοπαρακέντηση, μέθοδοι όμως που εμπεριέχουν κίνδυνο αποβολής (<1%).
Εναλλακτικά μπορούμε επίσης να προτείνουμε τη μέτρηση ελεύθερου εμβρυικού DNA με μια απλή εξέταση αίματος στη μητέρα με αξιοπιστία που φτάνει σχεδόν στο 99%. Γενικά θα πρέπει να έχουμε κατά νου ότι με το Συνδυασμένο Τεστ διαγιγνώσκουμε το 85% των εμβρύων με σύνδρομο Down, έχοντας 5% ψευδώς θετικά αποτελέσματα. Επειδή όμως κάθε ζευγάρι είναι διαφορετικό και κάθε εγκυμοσύνη μοναδική, η αντιμετώπιση εξατομικεύεται και προσαρμόζεται σε κάθε περίπτωση.
Ο κυτταρομεγαλοϊός (CMV) είναι ένας κοινός ιός, ο οποίος υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν δημιουργεί πρόβλημα στους ενήλικες και στα παιδιά. Τις περισσότερες φορές, οι φορείς είναι ασυμπτωματικοί ενώ σε περίπτωση λοίμωξης, τα συμπτώματα μοιάζουν με αυτά της γρίππης. Οι φυσικοί φορείς του ιού είναι τα μικρά παιδιά. Περίπου το 1/3 των παιδιών φέρουν στις εκκρίσεις τους (σάλιο, δάκρυα, ούρα) τον ιό.
Εάν η μητέρα έχει έρθει σε επαφή με τον ιό στο παρελθόν (εκτός εγκυμοσύνης), τότε έχει αναπτύξει αντισώματα εναντίον του ιού(κάτι που εύκολα φαίνεται από τις αιματολογικές εξετάσεις) και άρα το έμβρυο προστατεύεται από μια νέα λοίμωξη. Σε περίπτωση όμως πρωτομόλυνσης, δηλαδή πρώτη φορά λοίμωξη της μητέρας κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, τότε η μητέρα δεν προλαβαίνει να παράξει αντισώματα αποτελεσματικά και ενδέχεται σε μικρό ποσοστό ο ιός να περάσει στο έμβρυο με συνέπειες σε αυτό (εγκεφαλικές ανωμαλίες, κώφωση, διανοητική καθυστέρηση).
Δυστυχώς οι θεραπείες που υπάρχουν σε περίπτωση λοίμωξης είναι αμφιλεγόμενες και μάλλον αναποτελεσματικές, οπότε το μεγαλύτερο βάρος πρέπει να δοθεί στην πρόληψη, που είναι βεβαίως οι κανόνες υγιεινής. Ο προγεννητικός έλεγχος είναι δυνατός και εξατομικεύεται ανά περίπτωση.
Πιο συγκεκριμένα η μέλλουσα μητέρα που δεν έχει αντισώματα θα πρέπει να προσέχει τα εξής:
Γενικά δηλαδή δεν θα πρέπει να έρχεται σε επαφή με τις εκκρίσεις ενός παιδιού (σάλιο, δάκρυα, ούρα). Οι ίδιοι κανόνες υγιεινής θα πρέπει να τηρούνται και από τον σύζυγο.
To τοξόπλασμα (toxoplasma gondii) είναι ένας πολύ κοινός μικροοργανισμός (παράσιτο) ο οποίος υπό φυσιολογικές συνθήκες δεν δημουργεί πρόβλημα στον άνθρωπο. Mπορεί να προσβάλλει τον άνθρωπο αλλά και τα ζώα μετά από κατάποση ωοκύστεων (αυγά) τοξοπλάσματος.
Η γάτα και τα αιλουροειδή (τελικοί ξενιστές) είναι τα μόνα ζώα στα οποία το παράσιτο ολοκληρώνει τον κύκλο ζωής του, με αποτέλεσμα την αποβολή των άωρων ωοκύστεών του με τα κόπρανα για διάστημα 10-20 ημερών (οι άωρες ωοκύστεις ωριμάζουν και μπορούν να μολύνουν τα ζώα και τον άνθρωπο, μετά την παραμονή τους στο εξωτερικό περιβάλλον για 2-4 ημέρες).
Η κύρια πηγή μετάδοσης στον άνθρωπο στις ανεπτυγμένες χώρες είναι το κρέας από μολυσμένα ζώα, καθώς και τα φρούτα και τα λαχανικά που τρώγονται ωμά ή ατελώς πλυμένα. Δεν υπάρχει απευθείας μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο, εκτός από την ενδομήτρια μετάδοση. Οι κύστεις στους ιστούς των σφαγίων παραμένουν μολυσματικές όσο χρονικό διάστημα το κρέας παραμένει άψητο. Η συχνότητα προσβολής του εμβρύου σχετίζεται με το στάδιο της κύησης κατά τη νόσηση της μητέρας. Εντούτοις, η βαρύτητα της λοίμωξης του εμβρύου είναι αντιστρόφως ανάλογη με το χρόνο προσβολής.
Πιο συγκεκριμένα σε περίπτωση πρωτομόλυνσης της μητέρας, η πιθανότητα προσβολής του εμβρύου είναι:
Από τα προσβληθέντα έμβρυα, μόνο το ¼ αυτών παρουσιάζει εμφανή υπερηχογραφικά ευρήματα.
Οι ιστοί που προσβάλλονται κυρίως στο έμβρυο είναι ο εγκέφαλος και τα μάτια με πιθανές βλάβες όπως η διανοητική καθυστέρηση, η κώφωση, η τύφλωση, επιληψία, υδροκεφαλία, κ.α. Για μια μητέρα, η οποία δεν είναι ανοσοποιημένη για το τοξόπλασμα το ποσοστό ορομετατροπής κατά τη διάρκεια της κύησης υπολογίζεται γύρω στο 1%, ενώ αν η μητέρα είναι ανοσοποιημένη προ της εγκυμοσύνης, τότε το έμβρυο δεν διατρέχει κίνδυνο.
O προγεννητικός έλεγχος είνα εφικτός σε περίπτωση ορομετατροπής καθώς και η θεραπεία. Μεγάλη όμως προσοχή πρέπει να δίνεται στην πρόληψη .Έτσι οι μη ανοσοποιημένες μητέρες πρέπει να προσέχουν τα παρακάτω:
Να πλένουν σχολαστικά τα χέρια τους
Πρέπει να αποφεύγουν να καταναλώνουν κρέας που δεν είναι πολύ καλά ψημένο (απαγορεύεται το ωμό και το medium). Πρέπει να πλένουν σχολαστικά όλα τα ωμά φρούτα και λαχανικά ενώ καλό θα ήταν να τα αποφεύγουν σε ταβέρνες και εστιατόρια όπου το πλύσιμο μπορεί να μην είναι πάντα σωστό. Τέλος θα πρέπει να αποφεύγεται η επαφή με τις γάτες και κυρίως τις αδέσποτες. Σε περίπτωση που υπάρχει στο σπίτι κατοικίδια γάτα, θα πρέπει κάποιο άλλο μέλος της οικογένειας να ασχολείται με τον καθαρισμό της.
Η λοίμωξη από τον ιό της ερυθράς θεωρείται από τις πιο σοβαρές κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, καθώς σε περίπτωση λοίμωξης του εμβρύου υπάρχει μεγάλη πιθανότητα εμφάνισης σοβαρών προβλημάτων (ανατομικές ανωμαλίες, κώφωση, τύφλωση, διανοητική καθυστέρηση, κ.α). Όσο πιο νωρίς στην εγκυμοσύνη συμβαίνει η λοίμωξη αυτή, τόσο πιο σοβαρές βλάβες εμφανίζονται στο έμβρυο και συνήθως προτείνεται από το γυναικολόγο η διακοπή της κύησης (1ο τρίμηνο). Σε πιο προχωρημένη εγκυμοσύνη, ο προγεννητικός έλεγχος είναι δυνατός και εξατομικεύεται ανά περίπτωση.
Ευτυχώς όμως η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών είναι πλέον ανοσοποιημένες (έχουν δηλαδή αντισώματα), χάριν του συστηματικού εμβολιασμού στην παιδική ηλικία. Έτσι, όταν μείνουν έγκυες, το έμβρυο προστατεύεται αποτελεσματικά από τα αντισώματα της μητέρας. Παρ’ όλ’ αυτά μέχρι και 10% των γυναικών σε αναπαραγωγική ηλικία (ίσως και παραπάνω) δεν έχουν αντισώματα, είτε λόγω ελλειπούς ανοσοποίησης, είτε λόγω μη συστηματικού εμβολιασμού.
Σε αυτές τις περιπτώσεις, επιβάλλονται οι κλασσικοί κανόνες υγιεινής κατά τη διάρκεια της κύησης και η αποφυγή της επαφής με παιδιά τα οποία είναι άρρωστα. Ο ορολογικός έλεγχος (δηλαδή οι αιματολογικές εξετάσεις για την αναζήτηση πρωτομόλυνσης) είναι τακτικός, περίπου μια φορά το μήνα, ενώ μετά τον τοκετό, συνιστάται ο εμβολιασμός της μητέρας.
Η δεύτερη πιο σημαντική υπερηχογραφική εξέταση στην εγκυμοσύνη, μετά την αυχενική διαφάνεια είναι το περίφημο β επιπέδου.Πραγματοποιείται γύρω στις 21 με 23 εβδομάδες αλλά μπορεί να γίνει και πιο νωρίς σε κάποιες περιπτώσεις (18-19 εβδομάδες). Διαρκεί κατά μέσο όρο 20 με 30 λεπτά και εξετάζουμε ένα ένα με προσοχή την ανατομία του εμβρύου. Εξετάζουμε το κεφάλι, τον εγκέφαλο, το θώρακα, την καρδιά, την κοιλιά, την σπονδυλική στήλη, τα άνω και κάτω άκρα του εμβρύου, τον πλακούντα, τον ομφάλιο λώρο, την ποσότητα του αμνιακού υγρού.
Συνήθως καταφέρνουμε με μία εξέταση να δούμε όλα τα όργανα του εμβρύου, κάτι όμως που δεν είναι πάντα εφικτό, αφού το έμβρυο στην κοιλιά της μητέρας αλλάζει συνεχώς θέση, με συνέπεια κάποια όργανα να μην είναι καλά ορατά. Σε αντίθετη περίπτωση επαναλαμβάνουμε την εξέταση αργότερα ή κάποια άλλη ημέρα, συμπληρώνοντας τα όργανα που δεν είχαμε δει καλά την πρώτη φορά, λόγω θέσης.
Το ότι ένα όργανο δεν είναι ορατό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει.
Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει και το βάρος της μητέρας σε αυτήν την εξέταση. Σε λεπτές γυναίκες η υπερηχογραφική απεικόνιση είναι πολύ πιο λεπτομερής και καθαρή σε σχέση με τις παχύσαρκες. Αυτό μπορεί να έχει συνέπειες στη διάγνωση διαφόρων προβλημάτων του εμβρύου. Σε κάθε περίπτωση όμως, θα πρέπει να γνωρίζουν οι μελλοντικοί γονείς ότι σε ιδανικές συνθήκες εξέτασης, το ποσοστό ανίχνευσης των ανατομικών ανωμαλιών δεν ξεπερνά το 70% στο σύνολο των εξεταζόμενων οργάνων, καθώς πολύ μικρές δυσπλασίες δεν μπορούν να εντοπιστούν με τα σύγχρονα υπερηχογραφικά μέσα.Επίσης κάποιες ασθένειες, οι οποίες δεν συνοδεύονται από κάποια ανατομική ανωμαλία και ονομάζονται μεταβολικές, δεν μπορούν να ανιχνευθούν υπερηχογραφικά.
Σε περίπτωση που εντοπιστεί κάποια ανατομική παραλλαγή ή κάποια άλλη ανωμαλία, ο γυναικολόγος θα συμβουλεύσει το ζευγάρι για τις δυνατότητες του προγεννητικού ελέγχου, ανάλογα την σοβαρότητα της κατάστασης και θα αποφασίσουν από κοινού τον τροπο αντιμετώπισης.
Η πρόοδος της τεχνολογίας μας παρέχει συνεχώς νέα εργαλεία που μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε στον προγεννητικό έλεγχο. Ένα από αυτά είναι και το υπερηχογράφημα 3D-4D.
Ουσιαστικά είναι μια ρύθμιση που έχουν τα σύγχρονα υπερηχογραφικά μηχανήματα με την οποία μπορούμε να απεικονίσουμε σε τρεις διαστάσεις (3D) το έμβρυο και να έχουμε μια εικόνα πιο κοντά στην πραγματικότητα. Όταν προστίθεται και η τέταρτη διάσταση (4D), δηλαδή ο χρόνος, το έμβρυο απεικονίζεται σε τρεις διαστάσεις εν κινήσει (real time).
Eίναι μια εξέταση που μπορεί να γίνει ανά πάσα στιγμή στην εγκυμοσύνη (κυρίως μετά το πρώτο τρίμηνο), και μας βοηθάει να συμπληρώσουμε τον κλασσικό υπερηχογραφικό έλεγχο 2 διαστάσεων όταν υπάρχουν τυχόν αμφιβολίες για κάποια ανατομική δομή του εμβρύου.
Η αποκόλληση του πλακούντα είναι μια πάθηση της εγκυμοσύνης που μπορεί να συμβεί καθ’όλη τη διάρκειά της και μπορεί να είναι απειλητική για τη ζωή του εμβρύου αλλά και της μητέρας.
Αναλόγως την έκταση της αποκόλλησης, το αίτιο αλλά και το στάδιο της εγκυμοσύνης, η θεραπεία είναι συντηρητική ( αρχή της εγκυμοσύνης: ανάπαυση) ή επεμβατική (επείγουσα καισαρική).
Τα αίτια είναι πολλά εκ των οποίων τα πιο συχνά είναι η υψηλή αρτηριακή πίεση, η προεκλαμψία, ο βίαιος τραυματισμός. Τα συμπτώματα είναι πόνος έντονος στην κοιλιά και αμορραγία από τον κόλπο (όχι πάντα).
Όταν μιλάμε για προδρομικό πλακούντα κατά την εγκυμοσύνη εννοούμε τη θέση που έχει ο πλακούντας στη μήτρα σε σχέση με το έμβρυο. Τις περισσότερες φορές ο πλακούντας βρίσκεται στον πυθμένα της μήτρας ή στα πλάγια τοιχώματα αυτής, οπότε δε δημιουργεί πρόβλημα κατά τη διάρκεια του τοκετού, αφού δε βρίσκεται στο «δρόμο» του εμβρύου για την έξοδο.
Υπάρχουν όμως περιπτώσεις όπου ο πλακούντας βρίσκεται χαμηλά στη μήτρα, κοντά δηλαδή στον τράχηλο της μήτρας σε σημείο μάλιστα να τον αποφράσσει μερικώς ή πλήρως. Τότε λέγεται επιπωματικός και ο μόνος τρόπος τοκετού είναι η καισαρική τομή. Στις άλλες περιπτώσεις όπου ο πλακούντας είναι κοντά στον τράχηλο αλλά δεν τον αποφράσσει, θεωρητικά μπορεί να επιχειρηθεί φυσιολογικός τοκετός, κάτι που όμως εξατομικεύεται ανά περιστατικό.
Τα αίτια του προδρομικού πλακούντα είναι το ιστορικό πρηγούμενης καισαρικής τομής, προηγούμενης απόξεσης, η πολύδυμος κύηση, κ.α. Η διάγνωση πλέον γίνεται εύκολα από τις αρχές της εγκυμοσύνης με υπερηχογραφικό έλεγχο. Σε περίπτωση διάγνωσης πλακούντα χαμηλής πρόσφυσης ή ακόμα και προδρομικού, συνιστάται πιο συχνή παρακολούθηση. Σε πολλές περιπτώσεις μάλιστα μέχρι το τρίτο τρίμηνο, με την πάροδο του χρόνου και τη μεγέθυνση της μήτρας (ανάπτυξη του κατώτερου τμήματος), ο πλακούντας «μετακινείται» προς τα πάνω και απομακρύνεται από τον τράχηλο, μειώνοντας έτσι τον κίνδυνο αιμορραγίας.
Το σύμπτωμα, που ποτέ δεν περνάει απαρατήρητο είναι η ανώδυνη κολπική αιμόρροια. Η μέλλουσα μητέρα με γνωστό προδρομικό πλακούντα θα πρέπει πάντα να συμβουλεύεται επειγόντως το γυναικολόγο της και η θεραπεία θα προσαρμοστεί ανάλογα τη βαρύτητα της αιμορραγίας και της ηλικίας κύησης.
Το doppler είναι μία υπερηχογραφική μέθοδος που χρησιμοποιείται για τη μελέτη της ροής των αγγείων στον άνθρωπο. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης με αυτόν τον τρόπο μπορούμε να παρακολουθούμε το «καλώς έχειν» του εμβρύου (fetal well being), δηλαδή το κατά πόσον η οξυγόνωση του εμβρύου είναι επαρκής.
Μελετάμε λοιπόν τα ομφαλικά αγγεία ( τα αγγεία που είναι υπεύθυνα για τις ανταλλαγές των θρεπτικών ουσιών ανάμεσα στο έμβρυο και τη μητέρα μέσω του πλακούντα), τις εγκεφαλικές αρτηρίες, το φλεβώδη πόρο, τις μητριαίες αρτηρίες, κ.α. Οι μετρήσεις αυτές γίνονται στο ιατρείο, καθ’όλη τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, είναι απολύτως ανώδυνες και ασφαλείς για το έμβρυο αλλά και για τη μητέρα. Σε περιπτώσεις παθολογικών μετρήσεων, ενδέχεται να χρειαστούν συμπληρωματικές εξετάσεις, αιματολογικές ή/και άλλες, ή ακόμα να επισπευσθεί ο τοκετός.
Η επισκληρίδιος αναλγησία στη μαιευτική, έχει τα τελευταία χρόνια αλλάξει ριζικά τη διαχείριση του πόνου και το βίωμα του τοκετού της μητέρας. Η μητέρα μπορεί πλέον να ζήσει ως ευχάριστη και ανώδινη εμπειρία την όλη διαδικασία του τοκετού, συμμετέχοντας ταυτόχρονα στη γέννηση του παιδιού της ως το τέλος.
Με την επισκληρίδιο, η επίτοκη μπορεί να αισθάνεται ως ένα βαθμό τις ωδίνες χωρίς όμως να πονάει, διατηρεί συνήθως την κινητικότητα των κάτω άκρων και μπορεί να εξωθεί ενεργά στο τελευταίο στάδιο του τοκετού. Τα αναισθητικά φάρμακα, τα οποία δεν επηρεάζουν το έμβρυο, καθώς δεν δίνονται ενδοφλέβια, διοχετεύονται μέσω ενός μικρού πλαστικού καθετήρα στον επισκληρίδιο χώρο, αναισθητοποιώντας έτσι τα διάφορα νεύρα που περνούν από εκεί.
Ο επισκληρίδιος χώρος στην σπονδυλική στήλη είναι ο χώρος που περιβάλλει τη σκληρά μήνιγγα. Ο καθετήρας τοποθετείται μέσω μιας μικρής βελόνης, ανάμεσα από δύο σπονδύλους χαμηλά στην πλάτη. Δεν υπάρχει κίνδυνος τραυματισμού του νωτιαίου μυελού αφού ο καθετήρας περνάει πολύ πιο χαμηλά από το σημείο που τελειώνει ο νωτιαίος μυελός. Με αυτήν την τεχνική υπάρχει συνεχής έλεγχος του πόνου, η μητέρα είναι ήρεμη και συνεργάσιμη, το νεογνό δεν επιβαρύνεται με γενική αναισθησία, ενώ μπορεί ανά πάσα στιγμή με την ίδια αναισθησία να γίνει και καισαρική τομή αν χρειαστεί.
Μια όχι συχνή αλλά γνωστή παρενέργεια της επισκληριδίου είναι οι πονοκέφαλοι, οι οποίοι όμως είναι ακίνδυνοι και διαρκούν 2 με 8 ημέρες. Αντένδειξη για επισκληρίδιο αναλγησία έχουν οι επίτοκες με προβλήματα αιμόστασης, χαμηλά αιμοπετάλια ή κάποια προηγούμενη χειρουργική επέμβαση στη σπονδυλική στήλη. Η επισκληρίδιος είναι η πιο ασφαλής και διαδεδομένη τεχνική μαιευτικής αναλγησίας αυτή τη στιγμή, εφαρμόζεται από εξειδικευμένους πλέον αναισθησιολόγους και δεν θα πρέπει σε καμμία περίπτωση να φοβίζει τις μέλλουσες μητέρες.
Το καρδιοτοκογράφημα (NST) είναι μια εξέταση με την οποία ο γυναικολόγος εκτιμά το καλώς έχειν (fetal well being) του εμβρύου κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Θα λέγαμε ότι είναι κάτι σαν καρδιογράφημα του εμβρύου.
Πρόκειται για εξέταση τελείως ανώδυνη και ακίνδυνη για το έμβρυο και τη μητέρα, πραγματοποιείται προς το τέλος της εγκυμοσύνης συνήθως μετά τις 35-36 εβδομάδες, αλλά και νωρίτερα αν χρειαστεί.
Είναι η εξέταση που μας βοηθάει να παρακολουθούμε το έμβρυο κατά τη διάρκεια του τοκετού, ακούγοντας τους παλμούς του.
Οι πρόωρες συσπάσεις της μήτρας είναι κυκλικοί κοιλιακοί πόνοι, που μοιάζουν με τις ωδίνες της γέννας και που μπορούν να εμφανιστούν κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και να οδηγήσουν σε πρόωρο τοκετο. Οι λόγοι μπορούν να είναι πολλοί με τους πιο συνηθισμένους να είναι οι λοιμώξεις, η υπερκόπωση, ένας τραυματισμός ή ακόμα και χωρίς κάποια εμφανή αιτία. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν αυτές οι ωδίνες εμφανιστούν πριν τις 37 εβδομάδες, ενώ μετά τις 37, ο τοκετός μπορει να γίνει άφοβα γιατί πλέον δε θεωρείται πρόωρο το μωρό.
Πλέον με την εξέλιξη της τεχνολογίας και την πρόοδο της νεογνολογίας, πολλά μωρά που γεννιούνται πρόωρα δεν αντιμετωπίζουν σημαντικά προβλήματα. Αναλόγως την υποβόσκουσα αιτιολογία και το στάδιο της εγκυμοσύνης, ο γυναικολόγος θα προτείνει στην έγκυο ανάπαυση, κάποια θεραπευτική αγωγή, την εισαγωγή στο μαιευτήριο για παρακολούθηση, ή και ακόμα τον άμεσο τοκετό αν χρειαστεί.
Σημαντικός παράγοντας στην αντιμετώπιση του επαπειλούμενου πρώρου τοκετού είναι η τοκόλυση (το σταμάτημα των ωδινών με φαρμακευτική αγωγή). Με αυτόν τον τρόπο προσπαθούμε να παρατείνουμε την κύηση και να επισπεύσουμε όσο γίνεται την “ωρίμανση” των πνευμόνων του μωρού σε περίπτωση γέννας. Αυτό επιτυγχάνεται με τη χορήγηση κορτικοειδών σκευασμάτων στη μητέρα (2 ενέσεις betamethasone σε διάστημα 24 ωρών). Έτσι μειώνεται όσο είναι δυνατόν, κάτι που εξαρτάται από την ηλικία κύησης, η πιθανότητα της αναπνευστικής δυσχέρειας του μωρού σε περίπτωση πρόωρου τοκετού.
Σε γενικές γραμμές αυτή η θεραπεία δίνεται μέχρι και τις 34 εβδομάδες. Από εκεί κι έπειτα θεωρούμε ότι οι παρενέργειες αυτής της αγωγής δεν δικαιολογούν τα πιθανά ωφέλη, αφού η πορεία των νεογνών με την σύγχρονη νεογνολογία, είναι ουσιαστικά η ίδια, είτε χορηγηθεί κορτιζόνη πριν τον τοκετό, είτε όχι. Παρ’όλ’αυτά υπάρχουν εξαιρέσεις και η θεραπεία αυτή μπορεί να δοθεί και μετά τις 34 εβδομάδες αν το κρίνει αναγκαίο ο γυναικολόγος. Ο τρόπος τοκετού δεν είναι απαραίτητα η καισαρική τομή και εξατομικεύεται ανάλογα με την ηλικία κύησης, την προβολή του, το εκτιμώμενο βάρος και τυχόν άλλες συνυπάρχουσες καταστάσεις.
Tα τελευταία χρόνια ο φυσιολογικός τοκετός μετά από καισαρική τομή κερδίζει έδαφος παγκοσμίως. Παλαιότερα πιστεύαμε πως σε περίπτωση καισαρικής, όλοι οι μελλοντικοί τοκετοί θα πρέπει να γίνονται επίσης με καισαρική. Τα ποσοστά επιτυχίας φυσιολογικού τοκετού μετά από καισαρική τομή ανέρχονται περίπου στο 75 με 80%.
Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι το τοίχωμα της μήτρας μετά την καισαρική είναι «εξασθενημένο», καθώς στο σημείο τομής της μήτρας δημιουργείται ουλώδης ιστός, με μειωμένη αντίσταση. Αυτό το σημείο μπορεί να υποστεί ρήξη, με καταστροφικές συνέπειες για το έμβρυο αλλά και τη μητέρα, σε μια μελλοντκή κύηση όταν εμφανιστούν οι ωδίνες του τοκετού. Μελέτες όμως δείχνουν ότι αυτό το ποσοστό ρήξης της μήτρας μετά από καισαρική τομή, υπολογίζεται γύρω στο 1%, κάτι που αφήνει περιθώρια για την πρακτική του φυσιολογικού τοκετού.
Είναι όμως μια απόφαση η οποία θα πρέπει να εξατομικεύεται ανά περιστατικό, καθώς υπάρχουν ειδικές προϋποθέσεις για να αποφασιστεί κάτι τέτοιο από το γυναικολόγο. Παράγοντες που θα πρέπει να λαμβάνονται υπ’όψη, είναι ο λόγος και οι συνθήκες της προηγούμενης καισαρικής, το βάρος και η θέση του εμβρύου, καθώς και η υπερηχογραφική μέτρηση του πάχους του κατώτερου τμήματος της μήτρας στο τρίτο τρίμηνο.
Πρόκειται για εγκυμοσύνες υπό στενή παρακολούθηση και ακόμα περισσότερο κατά τη διάρκεια του τοκετού. Βασική αρχή και προϋπόθεση για την προσπάθεια φυσιολογικού τοκετού είναι η αυτόματη έναρξη ωδινών στο τέλος της εγκυμοσύνης και η αποφυγή του εργώδους τοκετού (τοκετός που δεν εξελίσσεται γρήγορα), ενώ το ενδεχόμενο επείγουσας καισαρικής είναι αυξημένο ανά πάσα στιγμή.
Η τεχνητή πρόκληση γενικά αποφεύγεται αν και δεν αντεδείκνυται αυστηρά.
Για την κάλυψη κάθε φάσης της ζωής της γυναίκας
Ελάχιστα επεμβατική και ανώδυνη χειρουργική μέθοδος.
Διάγνωση και θεραπεία με νοσηλεία μερικών ωρών. (No touch, Diagnostic and Operative Hysteroscopy)
Εξατομικευμένη επιλογή χειρουργικής μεθόδου.
Μαιευτικό και γυναικολογικό υπερηχογράφημα.(3D US, 4D US, Doppler US)
Θεραπεία ακράτειας ούρων και πρόπτωσης πυελικού εδάφους.
Έγκαιρη πρόληψη και αντιμετώπιση με τις πιο σύγχρονες μεθόδους. (Διεθνή Guidelines)
© Copyright 2021 Gynequipe. All right reserved | Development by DigitalWise
